هنرهای مرتبط با سفالگری

هنر ساخت سفال را سفالگری گویند و این هنری است که به ساخت محصولاتی از گل می پردازد.
ماده اولیه برای سفال گری و ساخت سفال خاک و آب است.
خاک های مورد استفاده در سفالگری از نوع خاک هایی هستند که قابلیت شکل پذیری را دارا می باشند.
خاک خالص سفالگری در ترکیب با مواد آلی دیگر تبدیل به خاک هایی با خواص ظاهری و شیمیایی مختلفی می شود که می توان در ساخت اشیا گوناگون از آن استفاده کرد.
سفال محصولی است که با فرم دادن به انواع خاک های رس به روش های گوناگون ساخته می شود.
فرم دهی گل با روش های دستی، ورقه ای، لوله ای و چرخ کاری انجام شده و محصول نهایی تحت حرارت بالای 800 تا 900 درجه سانتی‌گراد در کوره های مخصوص قرار می گیرد.

انواع ظروف، گلدان، اشیاء تزئینی و مختلف سفالی به صورت ساده با فرم دهی و حرارت دهی پدید آمده اند.
این هنر زیبا از هنرهای قدیمی ایران است که توانسته در دکوراسیون و هنرهای مدرن امروزی هم جایگاه مناسبی به دست آورد.
به طوری که رشته هایی فرعی منشعب از سفال سازی و در ارتباط با سفالگری توانسته اند به حرفه ای درآمدزا برای علاقه مندان به سفالگری تبدیل شوند.

هنر سفالگری

هنرهایی که ریشه در سفالگری دارند

هنر سفالگری

هنرهای مرتبط با سفالگری : مهره سازی – خرمهره سازی

ساخت مهره از سفال که در اصطلاح خرمهره سازی نامیده می شود،
یکی از هنرهای مرتبط با سفالگری است.
هنر مهره سازی، قدمتی 6 هزار ساله دارد.
مهره سازی ساخت مهره های سفالی فیروزه ای رنگ است
که برای ساخت لوازم تزئینی برای چشم زخم استفاده می شود.
ماده اولیه خرمهره سازی سیلیس ریز و پودر شده، سریش، پودر گیاه اشنو و قلیا است
که با نسبت های مناسبی با هم ترکیب می شوند.

مهره سازی در ایران

در ایران نیز مهره سازی رواج دارد.
قم یکی از استان هایی است که در ساخت مهره های تزئینی و چشم زخم فعالیت دارد.

نحوه ساخت مهره به طور خلاصه :

  1. خمیرهای آماده شده در دست شکل گرفته و تبدیل به گلوله هایی به اندازه 2 سانتیمتر می شود.
  2. این گلوله ها با چرخ مته سوراخ می شوند تا قابلیت به بند کشیدن را پیدا کنند.
  3. مهره های ساخته شده باید خشک شده و آماده رنگرزی شود.
  4. لعابی قلیایی از اکسید مس ماده ای است که برای رنگرزی مهره های سفالی به کار می رود.
  5. خرمهره ها را باید در کوره و تحت دمای مناسب پخت.
  6. طریقه رنگرزی، مواد رنگی و پخت در کوره، فوت و فن هایی دارد که استادکاران قدیمی در قم می دانند.
  7. محصول نهایی مهره هایی به رنگ فیروزه ای است که آماده ساخت نهایی است.

هنرهای مرتبط با سفالگری : نقاشی روی سفال

نقاشی روی سفال از هنرهای مرتبط با سفالگری است که در زیر و یا روی لعاب انجام می شود از این رو به آن رولعابی و زیر لعابی هم می گویند.

هنرهای مرتبط با سفالگری : هنرسرامیک

سفال هایی لعابدار که در کوره پخته می شوند نمونه های اولیه سرامیک هستند.
گل سفالگری با ترکیبات اکسید فلزات، لعاب داده می شود
و در دمای بالایی بین 1000 تا 1200 درجه سانتی گراد تحت حرارت قرار می گیرد.
اکسید های فلزی متفاوتی برای پوشش دهی سفال استفاده می شوند
که هر کدام پس از پخت به رنگ متفاوتی دیده می شوند.
علت تفاوت رنگ در سفال های لعابدار اکسید فلزی به کار رفته در لعاب است.

کاشی سازی از هنرهای مرتبط با سفالگری

کاشی سازی یکی از رایج ترین هنرهای مرتبط با سفالگری است که به صورت های مختلفی انجام می شود.
هر کدام از این کاشی ها مراحل ساخت و تولید متفاوتی دارند.
ولی در ماده اولیه همگی مشترک هستند.
خاک ماده اولیه در کاشی سازی است که با افزودنی هایی همراه است.

هنر مرتبط با سفالگری

در ادامه با برخی از انواع رایج کاشی سازی در ایران آشنا می شویم:

هنرهای مرتبط با سفالگری

1- کاشی مشبک

جلوه ای زیبا از هنر کاشی سازی را می توان در کاشی مشبک دید.
در واقع کاشی سفالی بعد از مرحله ساخت باید توسط یک شی نوک تیز و مخصوص از طرح اصلی جدا شود.
قسمت های منفی طرح موجب زیبایی و مشبک شدن کاشی خواهد شد.

2-کاشی زرین فام

کاشی زرین فام همان کاشی سنتی است که مراحل ساخت مشابهی دارد
ولی با استفاده از یک لعاب مخصوص پوشش داده شده است.
این لعاب دارای رنگ و تلالو بسیار ویژه ای است.

3- کاشی معرق

معرق کاری یکی دیگر از هنرهای اصیل و قدیمی است که به خوبی توانسته در دکوراسیون مدرن امروزی هم جایگاهی را کسب کند.
در کاشی معرق با استفاده از برش های نامنظم کاشی های رنگی می توان طرح هایی زیبا و بدیع را در رنگ های مختلف به وجود آورد.
کاشی معرق امروزه بر روی دیوارهای آشپزخانه، پذیرایی و حمام نیز استفاده می شود.
علاوه بر آن طرح های ظریف کاشی شکسته در تزئینات لوازم منزل بسیار پر کاربرد شده است.
4-کاشی معقلی

در این هنر نیازی به شکستن و خرد کردن کاشی های بزرگتر نیست.
کاشی معقلی هنری است ظریف که با قرار دادن کاشی ها در کنار یکدیگر، طرح های انتخابی را اجرا می کند.
تفاوت کار در ابعاد کاشی های مورد استفاده در کاشی معقلی است.
در این هنر کاشی هایی با اندازه های بسیار کوچک می بایست به ظرافت در کنار یکدیگر قرار گیرند.
کاشی مینایی،کاشی هفت رنگ، موزائیک کاشی از دیگر هنرهای کاشی سازی مرتبط با سفال می باشند.

هنر مرتبط با سفال

جهت ثبت نام و اطلاع از شرایط کلاس های آموزشی سفالگری