ترک خوردگی لعاب

ترک خوردگی لعاب

ترک خوردگی لعاب

ترک خوردن بدنه، خرد شدگی، ترک شبکه ای و ترک بدنه ناشی از تبدیلات سیلیس

اگر تابحال کوره ی خود را باز کرده باشید و یک ترک خوردگی بزرگ بر روی سفال
مورد علاقه خود دیده باشید، میدانید که چقدر این اتفاق میتواند موجب عصبانیت و ناراحتی شود.
و احتمالا شما به دنبال این بودید که بدانید چکاری را اشتباه انجام داده اید.
دلایل زیادی برای ترک خوردگی ظروف سفالی وجود دارد و این متن به شما راهکارهایی را نشان میدهد که چگونه از اینگونه ترک خوردگی ها جلوگیری کنیم.

بطور کلی، ترک ها نتیجه ی فشار ها بر روی خاک سفالگری است.
همیشه بخاطر اینکه خاک سفالگری هنگام خشک شدن و زمانی که حرارت میبیند،
برخی فشار ها به آن وارد میشود و همچنین در طی حرارت دادن، این خاک باز و منقبض میشود.
گاهی اوقات این فشار وارد شده بسیار زیاد است و موجب ایجاد ترک میشود.

ترک خوردگی لعاب چیست و چگونه می توان از آن جلوگیری کرد؟

ترک برداشتن شبکه ای از خطوط و ترک هایی است که بر روی سطح لعاب پخته شده ظاهر می شوند.
معمولا زمانی این پدید رخ میدهد که لعاب تحت فشار باشد.
الگوی ترک برداشتن سریعا پس از بیرون آوردن از کوره یا شاید سال های بعد رشد می کند.
ما مواردی را می شناسیم که در آن رشد این ترک ها سال ها طول کشیده است.
بعضی از مخصولات با توجه به نوع لعاب یا سفالی که برای تولیدشان بکار رفته، کاربرد ظرف یا قرار گرفتن در معرض دمای بالا ترک برمی دارند.

معمولا ترک خوردن نقصی در لعاب است زیرا ظرف ضعیف تر از یک ظرف بدون لعاب خواهد بود.
خطوط ترک می تواند نشانگر باکتری یا جرم باشد. بنابراین باید آنها را از بین برد.
مواردی وجود دارد که ترک خوردن نوعی زیبایی در ظرف محسوب می شود.
تاثیری که در تصویر سمت چپ نشان داده شده از طریق ذوب شدن شیشه بر روی ظرف پدیدار شده است.
تاثیر در تصویر پایین با استفاده از Raku صورت گرفته که قبل از قرار دادن در کوره ترک ها در اثر سرد شدن سریع ظاهر می شوند.

ترک خوردگی لعاب

چه چیز هایی احتمال ترک خوردگی لعاب را افزایش میدهد ؟

  • روش ساخت سفال میتواند احتمال ترک خوردگی را به حداقل برساند و یا موجب ترک خوردگی شود.
    برای مثال، اگر یک کوزه را بر روی لبه های آن قرار دهید، شما بر روی لبه های آن فشار وارد خواهید کرد.
    ممکن است که در همان لحظه ترک خوردگی رخ ندهد، اما بعد از خشک شدن و یا بعد از حرارت دیدن امکان ترک خوردگی وجود دارد.
    از این رو قرار دادن لبه های ظرف سفالی روی اسفنج نرم هنگام وارونه کردن ظرف سفالی، ایده ی خوبیست.
  • خاک های سفالگری متفاوت میتوانند مقادیر متفاوت فشار را تحمل کنند.
  • ظاهر ظرف سفالی ممکن است موجب افزایش احتمال ترک خوردگی شود.
    مثلا ، گوشه های تیز، فشار را بر روی همان گوشه ها متمرکز میکنند و احتمال آنها برای شکستن بیشتر است.
  • سریع خشک کردن نسبت به آهسته خشک کردن، فشار بیشتری را وارد میکند.
  • حرارت دادن بیش از حد ظرف سفالی و یا اینکه ظرف سفالی را چندین بار حرارت دهیم آنرا بیشتر در معرض ترک خوردگی قرار میدهد.
  • تفاوت ضخامت موجب ایجاد فشار میشود، چرا که بخش های نازکتر نسبت به
    بخش های ضخیم تر، زودتر خشک میشوند و فشار بطور برابر بین بخش ها پخش نمیشود.
    این اتفاق، زمانیکه ته ظرف نسبت به دیواره هایش نازک تر یا ضخیم تر باشد، بسیار رخ میدهد.
    گاهی این اتفاق به شکل یک ترک خوردگی گرد مانند، در اطراف لبه ی زیرین ظرف سفالین خود را نشان میدهد.
  • لایه ی ضخیم لعاب در بخش داخلی یک ظرف سفالی، و لایه ی نازک در بخش خارجی یا بدون لایه بودن بخش خارجی موجب فشار میشود.
    نتیجه ی آن به شکل یک ترک خوردگی مارپیچ در اطراف خواهد بود.
  • اگر لعاب داخل یک ظرف سفالی جمع شود، فشار بوجود می آید و ممکن است سراسر پایه ی ظرف ترک بخورد یا شکافته شود.
ترک خوردگی لعاب

ترک خوردگی لعاب

انواع خاص ترک خوردگی لعاب

خرد شدگی

گاهی اوقات یک بخشی از لعاب، معمولا نزدیک لبه یا در لبه ها، میشکند.
ممکن است کمی خاک سفالگری به آن بخش از لعابی که شکسته، ضمیمه شود.
این اتفاق بخاطر فشاری که بین خاک سفالگری و لعاب ایجاد شده است، رخ میدهد که این فشار قابل جذب نیز نیست.
این اتفاق اغلب بعلت پاک کردن بیش از حد که ذرات مناسب خاک را از بین میبرد
و ذرات سست تر را باقی میگذارد، پیش می آید که این ذرات سست تر به اندازه کافی کشسان نیستند تا فشار را جذب کنند.

ترک شبکه ای

به شبکه ای از شکستگی های ریز در لعاب، ترک شبکه ای گفته میشود.
این اتفاق بخاطر عدم تطابق بین لعاب و خاک سفالگری روی میدهد.
این اتفاق اغلب تا زمانی که ظرف سرد نشود، یا حتی گاهی اوقات تا زمانیکه چندین بار گرم و سرد نشود، خود را نشان نمیدهد.
برخی افراد بر این باورند که اگر ظرف را به آرامی سرد کنیم، از ترک برداری
جلوگیری میشود، اما فشارها همچنان باقی می مانند و در نهایت موجب ترک برداشتن میشوند.

ترک بدنه ناشی از تبدیلات سیلیس

این نوع ترک خوردگی، نوع خاصی از ترک است که حاصل فشارهای زمان حرارت دهی و خنک سازی است.
این فشارها در ابتدا طی دو نقطه حیاتی در حرارت دهی که دگرگونی سیلیکا
نامیده میشوند، روی میدهد که در 573 درجه سانتی گراد و 226 درجه سانتی گراد رخ میدهند.
در این نقاط دگرگونی، ساختار مولکول های سیلیکا بازچینی میشود.
این بسیار مهم است تا در این دو درجه، به آرامی انها را حرارت دهیم.
با این حال، بیشتر خم شدگی ها طی خنک سازی روی میدهند.
این شکستگی ها به شکل بلند، در بدنه با لبه های تیز ظاهر میشود.
در صورتی که سفال، لعاب زده باشد، لبه های لعاب تیز خواهند بود.
ممکن است عمودی، افقی یا مارپیچی باشند.

ترک خوردگی لعاب
ترک خوردگی لعاب

این ها سه دلیل اصلی این نوع شکستگی طی خنک سازی میباشند:

  1. اولین آنها همچنان که شما اولین دگرگونی سیلیکا را در 573 درجه سانتی گراد خنک میسازید، رخ میدهد.
    در این دگرگونی، بدنه ی سفال ناگهان کوچک میشود.
    هر چقدر که میزان سیلیکا بیشتر باشد، میزان کوچک شدن آن نیز بیشتر است.
    از انجایی که بخش های مختلف ظروف سفالی در زمان های متفاوت به این دما میرسند،
    همه ی آنها با هم کوچک و منقبض نمیشوند، و این امر موجب فشارهایی میشود که میتواند موجب ترک خوردگی شود.
    برای مثال، یک ظرف سفالی بلند را در نظر بگیرید.
    بالای ظرف بسیار سریعتر از پایین آن سرد میشود، چون پایین آن، تمام حرارت کوره را میگیرد که آن را گرم نگه میدارد.
    بنابراین بالای آن بسیار سریعتر از پایین آن سرد میشود که موجب ترک خوردگی در اطراف دیواره ی پایینی آن خواهد شد.
  2. دومین آنها زمانی رخ میدهد که شما آنرا در دگرگونی 226 درجه سانتی گراد خنک میسازید.
    چیزی مشابه مورد قبلی رخ میدهد.
    با اینحال، گاهی اوقات سفالگران دوست دارند تا در این دما کوره ی خود را باز کرده و سفال های خود را ببینند، که این امر میتواند این شرایط را بدتر کند.
  3. سومین نوع ترک خوردگی در حین خنک سازی، ماه ها یا حتی سالها بعد از حرارت دهی روی میدهد.
    برای مثال، یک ظرف سفالی ممکن است نصفش بطور کامل بعد از سه ماه ترک بردارد.
    این اتفاق احتمالا نتیجه ی ضربه ی حرارتی است.
    در این مورد، هنگامیکه خاک سفالگری و لعاب در معرض حرارت های مختلف قرار میگیرند،
    در مقادیر متفاوت منبسط میشوند و این تغییر موجب ترک خوردگی میشود.
    بخواهیم دقیق تر اشاره کنیم، بدنه نسبت به لعاب، انقباض بیشتری خواهد داشت.
    اگر لعاب ضعیف تر باشد، خرد خواهد شد و اگر خاک سفالگری ضعیف تر باشد، سفال شکسته خواهد شد.
ترک خوردگی لعاب

ترک خوردگی لعاب S مانند

یکی از رایج ترین نوع ترک خوردگی ها در ظروف سفالی، ترک خوردگی S مانند است،
که در پایین ظرف و به شکل S مانند، معمولا در قطعه های شکل داده شده، رخ میدهد.
بنده نظریه های زیادی را در مورد این و چگونگی ممانعت از ان شنیده ام، که در حال حاضر حتی نمیتوانم وارد این مباحث شوم.
تنها چیزی که همه در مورد آن موافقند این است که شما باید تا حد امکان،
هنگام شکل دادن به ظرف، پایین آنرا خشک نگه دارید و هنگام شکل دهی و آراستن، پایین انرا متراکم کنید.

رفع عیب ترک خوردگی لعاب

اگر شما با یک ترک خوردگی مواجه شدید، نقطه ای را که در انجا بزرگترین ترک وجود دارد، بیابید.
این نقطه همان جاییست که ترک خوردگاز آنجا آغاز شد و میتواند به شما در انچه که رخ داده است، کمک کند.
ترک خوردگی هایی که در لبه ها رخ میدهند، معمولا در اثر فشار های مرحله ی خام بودن رخ میدهد.
ترک خوردگی هایی که در پایه ظروف وجود دارند معمولا ناشی از مرحله ی حرارت دهی هستند.

یکی دیگر از راه های تعیین علت ترک خوردگی این است تا به لعاب اطراف نگاهی بیندازید.
در صورتی که لعاب در انتهای ترک خوردگی تیز باشد، این ترک خوردگی در آخرین گامهای
حرارت دهی، احتمالا طی خنک سازی، روی داده است.
در صورتی که لعاب در لبه های ترک خوردگی به شکل کروی باشد، احتمالا این
ترک خوردگی در ابتدای حرارت دهی رخ داده و لعاب زمان کافی را برای جوش خوردن، داشته است.

ترک خوردگی لعاب چیست

تاول ها و حفره ها: با وجود اینکه ترک خوردن نقصی در لعاب است. ممکن است با تغییر بدنه لعاب اصلا شود.
تغییر لعاب در صورتی که زیر فشار باشد، ممکن نیست. هدف باید داشتن لعاب و بدنه ای با سطح مناسب باشد.

حفره ها و سوراخ ها: قبل از شروع بهتر است به نکات زیر توجه کنید:
اگر الگوی ترک خوردن بسته باشد، درجه سختی از بین بردن آن افزایش می یابد، خط های بسته، امکان تعمیر سخت تر.
اگر ظرف سفالی نسبت جذب بالایی پس از پختن داشته باشد، فرصت اصلاح ترک ها پایین خواهد آمد.

ترک خوردگی لعاب و شکاف دادن

اگر انواع روش های اصلاحی را انجام دادید اما به موفقیتی دست نیافتید، بهتر است که ترکیب لعاب را عوض کنید.
اگر لعاب خاص و غیرقابل تغییر است، ظرف سفالی دیگری را امتحان کنید.
با توجه به این چهار نکته حالا آماده انجام گام اصلاحی یا ترکیب گام های از بین بردن ترک ها باشید.

  1. ترک خوردن معمولا با استفاده از لایه نازک لعاب کاهش می یابد.
    با استفاده از بعضی لعاب ها، لایه نازک تر یک گزینه نیست بلکه کاهش کم ضخامت این لعاب روند ترک خوردن را متوقف می سازد.
  2. افزودن مقادیری از مرو باعث نرم تر شدن و بهتر شدن لعاب خواهد شد.
  3. کوره را در دمای مناسب و مدت زمان تعیین شده آماده کنید.
  4. یک یا دو مخروط بیشتر آنرا بپزید، اما تنها در صورتی که لعاب تاثیر عکس نداشته باشد.
    با حرارت دهی بیشتر و طولانی تر، لعاب و بدنه سفالی بهتر خواهند شد
  5. افزودن مرو به بدنه سفالی. افزودن آن در نسبت های 5%، 10% و 15%
  6. سرعت سرد شدن کوره را پایین بیاورید.
    تا زمانی که درجه به زیر 200 درجه نرسیده در را باز نکنید. باید بتوانید کوره را با دست لمس کنید
  7. اگر از بدنه پخت آهسته استفاده می کنید و لعاب ترک می خورد، پخت آجر را تا یک یا دو مخروط بیشتر ادامه دهید
  8. اگر از لعاب با پخت کم استفاده کردید و ترک خورد، از لعاب با میزان انبساط کمتر را امتحان کنید
    در حالیکه هشت گام مطرح شده تنها روش های اصلاح ترک نیستند، نتایج خوبی خواهند داشت.
خلاقیت با ترک خوردگی لعاب

خلاصه مقاله ترک خوردگی لعاب

این نوشته تنها به برخی از دلایل ترک خوردگی ظروف سفالی اشاره کرده است.
اما مشخصا بیشتر خاک های سفالگری با دوام اند، یا اینکه شما با ترک خوردگی های بیشتری مواجه خواهید شد که بسیار آزار دهنده خواهند بود.
به خاطر داشته باشید که بیشتر ترک خوردگی ها ناشی از فشار هایی هستند که
طی خشک کردن رخ میدهند، حتی اگر در همان زمان خود را نشان ندهند.
اما برخی از ترک خوردگی ها بعلت حرارت دهی و خنک سازی رخ میدهند،
از این رو بهترین کار این است تا آنها را به آرامی در معرض حرارت و سپس خنک سازی قرار دهید.

جهت ثبت نام و اطلاع از شرایط کلاس های آموزشی رنگ و لعاب